Izba Regionalna

      Pożar w 1577 roku niemal doszczętnie zniszczył miasto, jako że posiadało ono głównie drewnianą zabudowę krytą słomą. Ocalały tylko trwalsze i oddalone od centrum budynki: kościół farny, kościołek Św. Ducha, mały szpital parafialny oraz budynek szkoły parafialnej. Po pożarze mieszkańcy Wawrzyńcowa zostali zwolnieni z podatków w celu szybszej odbudowy miasteczka.
W XVII wieku miasto zostało ograbione i spustoszone w czasie najazdów szwedzkiego oraz księcia Rakoczego. Również epidemie
i głód przyczyniły się do śmierci wielu mieszkańców Wawrzyńcowa i okolic. U schyłku tego stulecia na terenie wokół dzisiejszej Glinianki mieszkało ok. 430 osób.
        Po II rozbiorze w 1793 r. Wawrzyńców znalazł się na terenie podlegającym monarchii austriackiej. Uprawiano tu żyto, pszenicę, jęczmień, owies, tatarkę, rzepak, proso oraz groch, i przerabiano w miejscowym młynie. W mieście znajdowała się m.in. karczma, kryty gontami ratusz na rynku, dwa kościoły i mały szpital. Jednak przetaczające się tędy w okresie wojen napoleońskich (1809-1812) wojska zrujnowały miejscową gospodarkę. Miasto z trudem podnosiło się z upadku – w ciągu kolejnych 15 lat po zakończeniu wojen wybudowano zaledwie dwa domy. U schyłku XVIII wieku to typowo rolnicze miasteczko zamieszkiwało 216 osób. W konsekwencji
w 1820 roku Wawrzyńców utracił prawa miejskie, a w połowie XIX w. stał się wsią gminną i powrócił do pierwotnej nazwy – Glinianka.
        Po podpisaniu pokoju z Austrią w 1809 r. i wycofaniu się Austrii z Księstwa Warszawskiego miejscowe tereny zostały włączone
w tzw. departament warszawski, a po Kongresie Wiedeńskim włączono je do Królestwa Warszawskiego, powiązanego unią
z Cesarstwem Rosyjskim. Zmiany terytorialne ułatwiły w pewnym stopniu funkcjonowanie wsi, mimo to XIX wiek był trudny dla Glinianki – okoliczne tereny wielokrotnie były miejscem walk, szczególnie w czasie powstań narodowych. Po upadku powstania styczniowego chłopi zostali uwłaszczeni.
        Nie powiodły się plany połączenia Glinianki przez Wiązownę z Wawrem i Warszawą linią kolejki wąskotorowej, co dałoby regionowi szansę ożywienia gospodarczego. Sposób rozplanowania tras kolejowych oraz drogowych sprawił, że wieś została zepchnięta na ubocze. Na przełomie XIX i XX wieku we wsi nastąpił spadek liczby ludności, spowodowany emigracją bezrolnych chłopów do miast oraz pobliskich ośrodków letniskowych. W całym rozległym powiecie (wówczas nowomińskim) było zaledwie kilka zakładów pracy, natomiast w willach przyjmujących letników z Warszawy chłopi mogli znaleźć zatrudnienie jako ogrodnicy, struże
i dozorcy. W 1902 roku Gliniankę zamieszkiwało 248 osób, z czego ¼ stanowili Żydzi, którzy przybyli tu między
1880 a 1890 rokiem po pogromach w guberniach rosyjskich.
30 października 1905 roku w Gliniance miał miejsce manifest – po nabożeństwie grupa chłopów zebrała się ze sztandarem na przykościelnym cmentarzu i domagała się wycofania języka rosyjskiego z urzędów i szkół. Fakt ten został odnotowany w raporcie policyjnym gubernatora warszawskiego.
        W czasie I wojny światowej część mężczyzn z Glinianki została wcielona do armii rosyjskiej. W okresie odradzania się niepodległej Polski przetoczyły się tędy oddziały 10 i 17 Dywizji Strzelców Armii Czerwonej, a gmina była przez nie okupowana
od 13 do 17 sierpnia 1920 r. Oswobodziły ją oddziały 14 Dywizji Piechoty gen. Daniela Konarzewskiego i pododdziały 15 DP gen. Władysława Junga. Na pobliskim cmentarzu znajduje się zbiorowa mogiła poległych żołnierzy. W walce z bolszewikami zginęło również kilku mieszkańców Glinianki. Tablica upamiętniająca bohaterów, ufundowana przez ich rodziny oraz innych mieszkańców wsi, została powieszona w kościele parafialnym.
       Kryzys gospodarczy w latach 30. doprowadził do strajku miejscowych chłopów, niezadowolonych z ówczesnych rządów sanacji. Domagano się wsparcia ekonomicznego oraz przyspieszenia reformy rolnej. Strajki te w Gliniance miały miejsce w 1933 i 1937 r.
i zostały spacyfikowane przez siły policyjne, a wielu działaczy chłopskich osadzono w areszcie.
Podczas II wojny światowej pobliskie okolice były miejscem walk między hitlerowcami a wycofującymi się na wschód żołnierzami gen. Władysława Andersa. Glinianka była jednym z miejscowych ośrodków antyhitlerowskiej konspiracji m.in. Batalionów Chłopskich i Armii Krajowej. Jesienią 1940 r. Żydów z Glinianki wysiedlono do getta w Kolbieli, zlikwidowanego we wrześniu 1942 r.

 

 

na podstawie  piblikacji Krzysztofa Oktabińskiego, Zapomniane misto ..., Otwock - Wiązowna 2007